Kerst is het feest van de belofte. Het feest van de zonnewende, de belofte dat het licht terug komt en de dagen langer worden. Zeker wisten de Germanen dat niet, net zo min als Christenen zeker kunnen weten of de Verlosser terugkomt, net zo min als we zeker weten of het met de economie weer allemaal goed komt. Het feest is daarom door de tijden heen omarmd: het feest van de belofte dat alles weer goed komt. En ieder geeft er zijn uitingsvorm aan: een boom met offers of lichtjes, een geboorte van de Verlosser, een Kerstman die cadeautjes en geluk brengt, Bing Crosby die een maakbare mooie wereld liet zien.
Welke belofte is er waargemaakt? Dat hangt er maar vanaf hoe je kijkt. Een stam Germanen overzag waarschijnlijk niet veel meer dan drie maanden en de plek waar ze woonden. Voor hen was de terugkeer van het licht een belofte. Voor de middeleeuwer die jaren kon overzien was het al een zekerheid: na december komt januari en dan lengen de dagen. Voor de Christen die besef heeft van eeuwigheid is 2000 jaar een schijntje, voor de modernist met rotsvast vertrouwen in maakbaarheid is de terugkeer van de groei een gegeven: wij kunnen alles als je het maar gelooft, in 2010 komt alles weer goed, was het maar vast januari… Zeker weten doe je het niet.
De echte belofte van Kerst is ingelost, de zonnewende begrijpen we nu, overzien we en we weten dat het niet iets is dat je krijgt van de goden als je ze maar gunstig stemt, maar iets dat gewoon zo is. Maar stel je voor dat je die Germanen zou vertellen waarom je dat zo zeker weet: aarde, zon, zonnestelsel, planeten die draaien… je zou voor gek verklaard worden, gestraft misschien omdat je de goden geen recht doet.
Dus Kerst, het feest van het licht. Wat ik denk? Dat het goed komt? Ja hoor, maar het hangt er wel vanaf wat er volgens dat feest dan goed komt: ik weet dat de dagen vanaf half februari weer zichtbaar langer worden, dat je dan ’s avonds weer lekker naar buiten kan. Mooi vooruitzicht en best wat lampjes in een dennenboompje waard nietwaar? En de rest? Ook, maar anders en we hebben nog geen idee hoe, we gaan het meemaken.
Fijne kerstdagen en al het goede voor 2010, hoe dat er ook voor je uitziet. En doe met vuurwerk geen dingen die je niet zou doen als je jezelf mocht zijn. Tot volgend jaar!